Ο ισχαιμικός πριαπισμός αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό. Αν αφεθεί χωρίς ιατρική αντιμετώπιση μπορεί να προκαλέσει νέκρωση των λείων μυών του πέους, ίνωση των σηραγγωδών σωμάτων και στυτική δυσλειτουργία.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής Ουρολογικής Εταιρείας (AUA) και της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας (EAU) συμφωνούν ότι η αντιμετώπιση του ισχαιμικού πριαπισμού «πρέπει να περιλαμβάνει μια σταδιακή προσέγγιση, ξεκινώντας με την αναρρόφηση του αίματος από τα σηραγγώδη και την έγχυση συμπαθομιμητικού παράγοντα (αδρενεργικού διεγέρτη)». Αν αυτές οι προσεγγίσεις αποδειχτούν ανεπαρκείς, ίσως είναι απαραίτητο να διενεργηθούν χειρουργικοί χειρισμοί διαφυγής (shunt).
Παρόλα αυτά, κάποια περιστατικά θα επωφελούνταν από κατευθείαν χειρουργική παρέμβαση, καθώς η αναρρόφηση του αίματος και οι ενέσεις αδρενεργικών διεγερτών μπορούν να καθυστερήσουν την υποχώρηση της διόγκωσης και να προκαλέσουν σημαντική δυσφορία στον ασθενή.
Η παρούσα μελέτη εξερευνά τους παράγοντες κινδύνου που δείχνουν ότι οδηγούν συχνότερα σε χειρουργικό χειρισμό του πριαπισμού.
Μέθοδοι
Δημιουργήθηκε αρχείο με τους ασθενείς με αναφερόμενο πριαπισμό, που επισκέφτηκαν συγκεκριμένο νοσηλευτικό ίδρυμα από την 1η Ιανουαρίου 2010 μέχρι την 1η Ιουλίου 2018. Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων δημογραφικά στοιχεία, τύπο πριαπισμού, αιτιολογία, διάρκεια και θεραπευτική αντιμετώπιση.
Αποτελέσματα
Κατά την εννιαετή αυτή περίοδο, 143 διαφορετικοί άνδρες (μέση ηλικία 45.5 έτη) παρουσίασαν 169 επεισόδια πριαπισμού ισχαιμικού τύπου. Περίπου το 49% των περιπτώσεων οφειλόταν σε κατάχρηση φαρμάκων για ψυχαγωγικούς λόγους, χωρίς την συνταγή ή την εποπτεία γιατρού.
Σχεδόν το 15% των περιπτώσεων επιλύθηκαν από μόνες τους.
26 άνδρες (15%) υποβλήθηκαν σε χειρουργικό χειρισμό διαφυγής (shunt). Από αυτή την ομάδα, σε 23 από τους 26 άνδρες χορηγήθηκε ένεση φαινυλεφρίνης και πραγματοποιήθηκε αναρρόφηση αίματος από τα σηραγγώδη πριν την διενέργεια της επέμβασης.
Δεδομένα για την διάρκεια του πριαπισμού καταγράφηκαν για 160 ασθενείς. Σε αυτή την ομάδα, οι άνδρες που υποβλήθηκαν σε επέμβαση διαφυγής έτειναν να έχουν παρουσιάσει επεισόδια μεγαλύτερης διάρκειας (μέση διάρκεια 36 ώρες) σε σύγκριση με τους άνδρες που δεν χρειάστηκε να αντιμετωπιστούν χειρουργικά (μέση διάρκεια 10 ώρες).
Επεισόδια μεγαλύτερης διάρκειας και πρότερο ιστορικό πριαπισμού θεωρήθηκαν ανεξάρτητοι δείκτες πρόγνωσης για την διενέργεια shunt.
Σε υποομάδα 125 ανδρών με διάρκεια επεισοδίου μικρότερη των 24 ωρών, μόλις το 5% κρίθηκε πως πρέπει να υποβληθεί σε επέμβαση. Αντιθέτως, σε υποομάδα 25 ανδρών με διάρκεια στύσης 24 ώρες ή περισσότερο, οδηγήθηκε στο χειρουργείο το 57%.
Συζήτηση
Διάρκεια του πριαπισμού
Η διάρκεια του πριαπισμού είναι ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για την κατάληξη ενός περιστατικού στο χειρουργείο. Το όριο φαίνεται πως είναι οι 24 ώρες.
Σύμφωνα με τις ιστολογικές ενδείξεις, μετά τις 24 ώρες ισχαιμίας, παρουσιάζεται μη αναστρέψιμη βλάβη στους ιστούς όπως νέκρωση των λείων μυών, πολλαπλασιασμός ουλώδους ιστού και καταστροφή της ενδοθηλιακής στοιβάδας.
Συνεπώς για τους άνδρες των οποίων ο πριαπισμός έχει ήδη υπερβεί τις 24 ώρες οι άμεσοι χειρουργικοί χειρισμοί διαφυγής θα μπορούσαν να είναι ευεργετικοί.
Ιστορικό πριαπισμού
Ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για κατάληξη στο χειρουργείο αποτελεί επίσης το πρότερο ιστορικό πριαπισμού. Οι άνδρες με παρελθόντα επεισόδια μπορεί ήδη να έχουν αναπτύξει ίνωση των σηραγγωδών και ουλώδη ιστό σε κάποιο βαθμό, που μπορούν να ελαττώσουν την ροή του αίματος. Επιπλέον αυτοί οι άνδρες είναι πιθανότερο να μην έχουν καλή ανταπόκριση στην αναρρόφηση αίματος από τα σηραγγώδη και στην έγχυση αδρενεργικού διεγέρτη.
Στυτική δυσλειτουργία
Υπολογίζεται ότι το 57% των ανδρών με παρατεταμένη ισχαιμία, θα παρουσιάσει κάποιου βαθμού στυτική δυσλειτουργία. Οι θεράποντες ουρολόγοι θα πρέπει να ενημερώνουν τους ασθενείς για αυτή την πιθανή συνέπεια.
Περιορισμοί
Αναγνωρίζονται οι ακόλουθοι περιορισμοί:
- Ο σχεδιασμός της μελέτης είχε αναδρομικό χαρακτήρα.
- Τα ευρήματα προέρχονται από μια και μόνη μονάδα παροχών υπηρεσιών υγείας.
- Δεν είναι γνωστό πως η αιτιολογία του πριαπισμού επηρεάζει την ανταπόκριση στην θεραπεία.
- Δεν είναι γνωστό πόσος χρόνος μεσολάβησε μεταξύ της αναρρόφησης αίματος και της έγχυσης φαινυλεφρίνης και τις επέμβασης σηραγγωσπογγιώδους διαφυγής.
- Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν και εξετάστηκαν από κοινού άπω και εγγύς χειρουργικοί χειρισμοί διαφυγής.
Συμπέρασμα
«Για την ελαχιστοποίηση των επιπλοκών και της χρονικής καθυστέρησης που συσχετίζονται με την αναρρόφηση αίματος από τα σηραγγώδη και την χορήγηση συμπαθομιμητικών, οι ουρολόγοι θα πρέπει να εξετάζουν τους άμεσους χειρουργικούς χειρισμούς διαφυγής για περιστατικά πριαπισμού που εμμένουν για περισσότερες από 24 ώρες, ή για ασθενείς με παρελθόντα επεισόδια» καταλήγει η μελέτη.
Hanson Zhao MD; Kai Dallas MD; John Masterson MD; Eric Lo BA; Justin Houman MD; Carl Berdahl MD, MS; Joshua Pevnick MD; Jennifer T. Anger MD, MPH
15 Νοεμβρίου, 2020 – The Journal of Sexual Medicine
