Τα τελευταία 10 χρόνια είναι ραγδαία η εξέλιξη που έχει σημειωθεί στις διαθέσιμες εναλλακτικές για τον καρκίνο του προστάτη που δεν αντιμετωπίζεται χειρουργικά. Πιο συγκεκριμένα, για την αντιμετώπιση του ανθεκτικού στον ευνουχισμό καρκίνο του προστάτη (CRPC) το 2005 υπήρχε μετά βίας μια αποτελεσματική χημειοθεραπευτική εναλλακτική. Σήμερα υπάρχουν τουλάχιστον 7 νέες θεραπείες και αναμένονται και άλλες στο κοντινό μέλλον. Παράλληλα, δυο νέα σκευάσματα έχουν βρεθεί αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της νόσου των οστών που σχετίζεται με τον CRPC.
Τα καλά νέα, λοιπόν, για τους ογκολόγους είναι ότι πλέον δε θα χρειάζεται να ανακοινώνουν στους ασθενείς τους ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα ζωής, αλλά μπορούν να προτείνουν ένα τρόπο αντιμετώπισης. Τονίζεται όμως, ότι υπάρχουν ακόμα πολύ σημαντικά ελλείμματα και είναι απαραίτητο να αναγνωρίσει κανείς ότι ο χρόνος επιβίωσης στην περίπτωση του CRPC είναι 2 με 5 μήνες στην καλύτερη περίπτωση.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η έλλειψη βιοδεικτών ικανών να διαφοροποιήσουν την επιθετικότητα του καρκίνου έχει οδηγήσει σε μια μόνο θεραπευτική προσέγγιση για όλους, το οποίο σημαίνει ότι ένας μεγάλος αριθμός αρνητικών αποτελεσμάτων στις κλινικές δοκιμές σχετίζεται με τη συμμετοχή ασθενών που είχαν μεταστατικό CRPC.
Παράλληλα, το κόστος των νέων θεραπειών παραμένει ένα μεγάλο εμπόδιο για την ερευνητική διαδικασία, το οποίο θα γίνεται ακόμα μεγαλύτερο, όσο η χρήση των ακριβών θεραπειών συνεχίζει να εξελίσσεται και γίνεται πιο συστηματική.
Τόσο οι κλινικοί, όσο και οι επιστήμονες έχουν ακόμα πολλά να μάθουν για τη βιολογία του καρκίνου του προστάτη. Για παράδειγμα ο μηχανισμός που ρυθμίζει την εξέλιξη ενός ορμονοευαίσθητου προστατικού καρκίνου σε CRPC, παραμένει άγνωστος. Η γνώση αυτού του μηχανισμού όμως, και η δυνατότητα παρέμβασης στη λειτουργία του θα μπορούσαν να τροποποιήσουν το σύνολο της αντιμετώπισης του νοσήματος.
Ο μεταστατικός καρκίνος του προστάτη, άλλωστε, είναι σύμφωνα με τους ειδικούς, ένας σύνθετος και έξυπνος καρκίνος και η ανάπτυξη της θεραπείας πρέπει να βασιστεί στο σύνολο της βιολογίας του. Είναι σημαντικό να βρεθούν τρόποι αξιολόγησης των θεραπευτικών στόχων και οδών, καθώς και βιοδείκτες απόκρισης και αντίστασης στη θεραπεία. Οι αποτελεσματικές προσεγγίσεις λοιπόν, είναι αυτές που έχουν πολλούς στόχους και ένα σκοπό, αυτόν της καταστροφής, και όχι της αναστολής του πολλαπλασιασμού, των καρκινικών κυττάρων. Το καλύτερο καρκινικό κύτταρο, όπως χαρακτηριστικά δηλώνουν οι επιστήμονες, είναι ένα νεκρό καρκινικό κύτταρο.
Κάποιες φορές ο ρόλος της ακτινοθεραπείας στην αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη επισκιάζεται από τις εξελίξεις στην ογκολογία. Στην πραγματικότητα όμως, η τεχνολογική εξέλιξη έχει βελτιώσει σημαντικά τη χρήση τόσο της εξωτερικής ακτινοθεραπείας (EBRT), όσο και της βραχυθεραπείας, έτσι ώστε να υπάρχει καλύτερη διαβάθμιση της δοσολογίας και μειωμένη τοξικότητα.
Τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές έχουν δείξει ότι η θεραπεία αποτυγχάνει λιγότερο συχνά, όταν ο ασθενής δέχεται μεγαλύτερες δόσεις ακτινοβολίας, το οποίο ισχύει και στις περιπτώσεις των τοπικών υποτροπών και των μεταστάσεων. Βρέθηκε μάλιστα, ότι μπορεί με ασφάλεια να μειωθεί ο αριθμός των θεραπευτικών συνεδριών από 12 σε 5 με την ανάλογη τροποποίηση της δοσολογίας.
Παράλληλα, με αφορμή την απουσία κλινικών δοκιμών σχετικά με την αποτελεσματικότητα της ακτινοθεραπείας μετά από προστατεκτομή, η αμερικανική ουρολογική εταιρεία και η αμερικανική εταιρία ακτινολογικής ογκολογίας συστήνουν από κοινού κατευθυντήριες οδηγίες για τη χρήση της ακτινοθεραπείας μετεγχειρητικά.
Στο πεδίο της χειρουργικής αντιμετώπισης του προστατικού καρκίνου, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια αλλαγή στη θεραπευτική προσέγγιση. Η χειρουργική προσέγγιση εστιάζει, πλέον, λιγότερο στους εντοπισμένους καρκίνους χαμηλού κίνδυνου , όπου και συστήνεται η συστηματική παρακολούθηση των ασθενών, και περισσότερο στους εντοπισμένους καρκίνους υψηλού κινδύνου.
Συνεχίζεται η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας των χημειοπροφυλακτικών στρατηγικών , αλλά τα ανάμικτα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών δεν πείθουν τους περισσότερους κλινικούς για την αξία τους. Επίσης, αντιφατικά είναι τα αποτελέσματα των μελετών που εξετάζουν την αξιοπιστία του δείκτη PSA, του ειδικού προστατικού αντιγόνου, ως μέθοδο προληπτικού ελέγχου του καρκίνου του προστάτη.
Οι ειδικοί μάλιστα, σημειώνουν ότι υπάρχουν αρκετά βήματα που πρέπει να γίνουν για να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη από τη χρήση του PSA, όπως είναι προσαρμογή του κινδύνου ανάλογα με την ηλικία και τα επίπεδα του PSA, η χρήση βιοδεικτών για την αύξηση της ειδικότητας, η συστηματική παρακολούθηση των καρκίνων χαμηλού κινδύνου καθώς και η θεραπεία σε εξειδικευμένα κέντρα από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας.
Οι επιστήμονες, άλλωστε, τονίζουν πλέον ότι οι περισσότεροι άνδρες με καρκίνο του προστάτη χαμηλού κινδύνου δε χρειάζονται κάποια θεραπεία, αλλά μπορούν με ασφάλεια να παρακολουθούνται συστηματικά. Παράλληλα, ο μοριακός χαρακτηρισμός των βιοψιών του προστατικού καρκίνου παρέχει τη δυνατότητα βελτίωσης των προγνωστικών νομογραμμάτων. Ταυτόχρονα, οι βελτιωμένες απεικονιστικές τεχνικές έχουν βοηθήσει στη διαβάθμιση της σοβαρότητας του καρκίνου, στο σχεδιασμό της θεραπείας και στην παρακολούθηση της πορείας του. Επίσης έχουν κατασκευαστεί και μοριακοί καθετήρες για τη βελτίωση της ενδοχειρουργικής απεικόνισης.
Οι πολλές θεραπευτικές εναλλακτικές που υπάρχουν πλέον για τον καρκίνο του προστάτη, είναι πιθανό να επεκτείνουν το ρόλο της χειρουργικής προσέγγισης στην αντιμετώπιση του προστατικού καρκίνου υψηλού κινδύνου με εντοπισμένες μεταστάσεις.
Πηγή: medpagetoday
